Er komt steeds meer aandacht voor de invloed van hormonen op onze gezondheid. Dat is geheel terecht. Een van de hormonen die hierbij belangrijk zijn is insuline.

Insuline beïnvloedt verschillende processen in je lichaam en het speelt een rol bij het ontstaan van diverse gezondheidsproblemen. In dit artikel vertellen we je wat insuline in je lichaam doet en wat voor problemen er kunnen ontstaan.

Wat is insuline?

Insuline is een hormoon dat wordt aangemaakt in onze pancreas, een klier achter de maag. De primaire functie van insuline is ervoor zorgen dat je lichaam de glucose uit je bloed kan gebruiken, zodat je bloedsuikerspiegel stabiel blijft.

Insuline en je bloedsuikerspiegel

Als we eten, komt er glucose in ons bloed terecht. Dit gebeurt zeker niet alleen wanneer we suiker binnenkrijgen. Koolhydraten worden in ons spijsverteringssysteem ook omgezet in suiker.

Deze glucose in ons bloed is bedoeld als energie voor onze cellen. Voordat onze cellen het kunnen gebruiken, hebben we insuline nodig. Je kan dit hormoon zien als een soort sleutel voor het opnemen van glucose in je cellen.

Doordat de glucose in je cellen wordt opgenomen, loopt de hoeveelheid glucose in je bloed niet te veel op. Met andere woorden: het helpt om een te hoge bloedsuikerspiegel te voorkomen.

Krijg je echter in korte tijd veel suiker of koolhydraten binnen? Dan kan dit toch voor pieken in je bloedsuikerspiegel zorgen. Insuline reguleert dit door je lichaam het signaal te geven dat er glucose moet worden opgeslagen in je lever. Dit fungeert als voorraad voor momenten dat je bloedsuikerspiegel juist laag is.

Insulineresistentie en diabetes type 2

Als je veel suiker en snelle koolhydraten eet, moet je lichaam veel insuline aanmaken. Dit kan ervoor zorgen dat je cellen een beetje doof worden voor insuline en er steeds minder goed op reageren.

Doordat je cellen er minder gevoelig voor worden, heb je steeds meer insuline nodig om je bloedsuikerspiegel toch stabiel te houden. Deze vicieuze cirkel kan uiteindelijk leiden tot insulineresistentie en diabetes type 2.

Insuline en je gewicht

Naast de bovenstaande gezondheidsproblemen, kan insuline ook een rol spelen bij het ontstaan van overgewicht. Dit komt omdat het lichaamscellen de opdracht geeft om vet op te slaan. Hoe beter je insulinegevoeligheid, hoe minder vet er wordt opgeslagen. En hoe minder gevoelig je bent voor insuline, hoe meer vet je dus opslaat.

Tegelijkertijd krijgt je lichaam bij hoge insulineniveaus het signaal dat er geen vet verbrand hoeft te worden. Een hoog insulineniveau betekent immers veel suiker in het bloed en dat betekent dat er geen energie uit vetreserves nodig is.

Daar komt nog eens bij dat hoge insulineniveaus tot een grotere eetlust kunnen leiden. Als je lichaam veel insuline aanmaakt door een piek in je bloedsuikerspiegel, ontstaat er daarna vaak een dal. Als reactie op dit dal maakt je lichaam cortisol en adrenaline aan. Deze hormonen helpen om je bloedsuikerspiegel weer op een normaal niveau te krijgen, maar zorgen er ook voor dat je honger en zin in suikers krijgt.

Als je veel insuline aanmaakt, doordat je veel suiker en snelle koolhydraten eet of omdat je er minder gevoelig voor bent geworden, kan afslanken daardoor heel lastig zijn.

Tips voor een gezonde werking van insuline

Een gezonde insulinegevoeligheid is dus erg belangrijk voor het verkleinen van het risico op insulineresistentie, diabetes type 2 en overgewicht. Deze tips dragen bij aan een gezonde werking van insuline:

  1. Beperk je inname van suiker en snelle koolhydraten
  2. Zorg ervoor dat je dagelijks voldoende beweegt
  3. Beperk stress zoveel mogelijk en zorg voor voldoende ontspanning
  4. Verlies overtollige kilo’s
  5. Eet meer oplosbare vezels
  6. Drink meer groene thee
  7. Neem regelmatig wat troebele appelazijn
  8. Beperk je inname van transvetten
  9. Zorg ervoor dat je geen magnesium tekortkomt
  10. Vast af en toe

Bronnen: Beverley Balkau, Leila Mhamdi, Jean-Michel Oppert, John Nolan, Alain Golay, Francesca Porcellati, Markku Laakso, Ele Ferrannin, Diabetes, 2008. Heather Basciano, Lisa Federico, Khosrow Adel, Nutrition & Metabolism, 2005. Kimberley L Way, Daniel A Hackett, Michael K Baker, Nathan A Johnson, Diabetes Metab J, 2016. Carol S Johnston, Cindy M Kim, Amanda J Buller, Diabetes Care, 2004. Liljeberg H, Björck I, Eur J Clin Nutr, 1998.